Pokoje na Wczasy

wczasy, wakacje, urlop

MIEDWIE

05 lipiec 2013r.

MIEDWIE Test to piąte co do wielkości jezioro Polski, drugie co dc wielkości na Pomorzu Zachodnim. Akwen ten ma szczególne znaczenie nie tylko ze względów turystycznych i rekreacyjnych. Od lipca 1976 roku Miedwie stało się rezerwuarem wody pitnej dla 400-tysięcznego Szczecina. Ogromna inwestycja wymagała zbudowania podstawowych obiektów ujęcia wody pitnej i 30-kilometrowego rurociągu doprowadzającego wodę do miasta. Ten wzgląd decyduje o szczególnej ochronie czystości wód Miedwia, a co się z tym wiąże, przestrzegania obowiązujących przepisów w strefie bezpośredniej ochrony ujęcia i w strefie pośredniej, o czym będzie jeszcze mowa. Jezioro Miedwie należy do dorzecza Płoni. Według podziału administracyjnego — do czterech gmin: Kobylanki, Stargardu, Warnicy i Starego Czarnowa. Powierzchnia zwierciadła wody przy średnim stanie wynosi 3527 ha, maksymalna głębokość — 43,8 m, średnia — 19,3 m, maksymalna długość — 15 700 m, maksymalna szerokość — 7500 m. Linia brzegowa ciągnie się na długości prawie 39 kilometrów. Jest to największy zbiornik słodkowodny na Pomorzu Zachodnim. Objętość misy jeziora wynosi ponad 680 min m3 (dla porównania: Dąbskie — 150 min m', Morzycko — 50 min ms). Lustro wody Miedwia położone jest 14 m npm. Jest to szczątkowe jezioro polodowcowe, zajmujące zaledwie jedną trzecią rozległego ongiś zbiornika wodnego, w którego skład wchodziły też jeziora: Będgoszcz, Płoń, Zelewo. Mało kto wie, że prawie dwie trzecie Miedwia to najgłębsza, ukryta depresja w Polsce (kryptodepresja). Najgłębszy punkt dna znajduje się 29,8 m poniżej poziomu morza. Miedwie było i jest terenem intensywnej gospodarki rybackiej. PGRyb. prowadzą tu odłowy siei, sielawy, węgorzy, szczupaków, nie mówiąc o okoniach, leszczach, płociach, linach. Jeszcze kilkanaście lat temu łowiono na Miedwiu bardzo rzadkie okazy ryb łososiowatych, zwane w atlasach ryb (od nazwy jeziora) siejami miedwieńwionym tu i ważącym powyżej 8 kg, 40-kilogramowych sumach. Ale to wszystko anonimowo. Prawdą jest natomiast to, że okonie spod lodu ponadkilogramowe nie należały tu do rzadkości, trafiały się też takie, że trzeba było przerębel poszerzyć, żeby je wyciągnąć. Czy dawać wiarę tym informacjom? Otóż jezioro Miedwie dobrze zna niewielu wędkarzy. Mają oni swoje miejsca, znają zwyczaje ryb i to zachowują dla siebie. Bo gdzie jak gdzie, ale właśnie na Miedwiu można jeszcze trafić na życiową rybę. Prawdą jest jeszcze i to, że Miedwie jest jeziorem niebezpiecznym. Przy wietrze południowym lub północnym fala dochodzi do 1,5 metra wysokości. Bagatelizowanie ostrzeżeń skończyło się kilkunastoma ofiarami śmiertelnymi. To ogromne, o przebogatym krajobrazie jezioro do chwili rozpoczęcia budowy ujęcia wody otaczane było coraz ciaśniejszym wianuszkiem ośrodków wypoczynkowych otwartych i zakładowych, polami namiotowymi, prowizorycznymi stanicami i przystaniami wodnymi. Rygory zostały zaostrzone, ale i tak pozostało, szczególnie na brzegach północnych i północno-wschodnich, ponad 20 stałych ośrodków oraz liczne sezonowe obozy i biwaki. W połowie brzegi jeziora są łatwo dostępne, suche, a gęsta sieć niezłych dróg pozwala na dojazd niemal do samej wody. Zanieczyszczenia jeziora to przede wszystkim ścieki bytowe z okolicznych wsi i stałych ośrodków rekreacyjnych (zaznaczone na naszej mapce grubymi strzałkami), spływ nawozów sztucznych z okolicznych pól. Bezpośrednią strefą ochronną ujęcia wody pitnej jest 400-metrowy akwen na północ i południe od czerpni, teren przepompowni I stopnia wraz z chlorownią oraz teren uzdatniania wody. Strefa ochronna pośrednia obejmuje teren wokół jeziora i dopływów rzek: Miedwianki, Gowienicy, Płoni wraz z jeziorami Płoń i Będgoszcz. Na terenie stref ochronnych zabrania się m. in. wprowadzania ścieków do wód powierzchniowych i do ziemi, lokalizacji wysypisk śmieci i odpadów przemysłowych, urządzania pastwisk, pojenia i pławienia zwierząt, stonowania chemicznych środków ochrony roślin, wysiewu nawozów samolotami, mycia pojazdów mechanicznych, budowy zakładów przemysłowych, organizowania obozowisk na terenach bez urządzeń wodno-kanalizacyjnych. Mimo tych zakazów w ostatnich trzech latach pogorszył się stopień czystości jeziora Miedwie, co stanowić musi sygnał alarmowy. Szczególnie niebezpieczna jest rzeka Płonią, niosąca duże ilości zanieczyszczeń z górnego swego biegu. Bliższe poznanie Miedwia rozpoczynamy od północy, od miejscowości Morzyczyn (przy trasie Szczecin — Stargard), gdzie zlokalizowanych jest najwięcej ośrodków rekreacyjno-sportowych. Od Morzyczyna przez Kunowa aż do Wierzchlądu ciągnie się wzdłuż brzegu pas trzci 6-metrowej szerokości. Dostęp do jeziora jest tu utrudniony. Na tym odcinku wpadają do Miedwia wąskie strumyczki. Szersza znacznie jest rzeczka Gowienica Miedwieńska, która swe ujście ma w nadbrzeżnym parku w Wierzchlądzie. Brzegi aż do Koszewa są strome, pokryte w większości lasem. Nadal przy brzegach trzciny. Od Koszewa do Wierzbna brzeg mało dostępny, podmokły. W Wierzbnie stary kanał z przystanią rybacką W południowo-wschodnim krańcu jeziora — ujście Płoni wraz ze szczególnie zanieczyszczonym Kanałem Młyńskim. Na południu brzegi bardziej dostępne aż do Giżyna Tu wpada do Miedwia obfity w wodę, ale zarośnięty trzcinami kanał z jeziora Będgoszcz, zwany Ostrowicą. Na zachodniej stronie w środku jeziora odpływa z Miedwia Płonią do jeziora Żelewskiego (700 metrów). W okolicach Zelewa wspomniane już ujęcie wody pitnej dla Szczecina. Dalej na północ mamy najwyższe zbocza nad jeziorem, dochodzące do 20—30 m wysokości. Brzeg obniża się w północno-zachodniej części Miedwia, gdzie ma swe ujście niewielka rzeczka Miedwianka. Jezioro ma wodę przezroczystą 7 do 9 metrów. Najgłębsze miejsce (43,8 m) zaznaczone jest na naszej mapce na południowym zachodzie od Wierzchlądu. Wykreśliliśmy dodatkowo 3 izobaty: 5, 16 i 35 metrów. Nad jezioro Miedwie dojazd jest bardzo dogodny. Od północy do miejscowości Zieleniewo, od Stargardu trasą T-81 do Szczecina — 4 km i do Morzyczyna jeszcze 2 km. Od wschodu — z Zieleniewa przez Kunowo do Koszewka — 10 km. Można też dojechać do Wierzbna 4 km, w prawo od trasy Stargard — Pyrzyce. Od zachodu dojazd do Zelewa od trasy E-14 przez Kołbacz — 4 km i do Giżyna też od trasy E-14 z miejscowości Żabów przez Ryszewko — 5 km. Do wszystkich tych miejscowości kursują autobusy PKS. To niemal symetrycznie położone na osi rzeki ljioni, o kształcie wydłużonej elipsy jezioro ma powierzchnię nieco ponad 790 ha. Stanowiło kiedyś liczący się akwen gospodarki rybackiej i naturalny teren retencyjny w zlewni Płoni, zasilający jezioro Miedwie. Obecnie funkcje jeziora uległy zmianie. Basenem retencyjnym pozostało, ale równocześnie przekształciło się w zlewisko ścieków. Wody czystości I klasy już nie posiada. 65 proc. pojemności — to woda klasy II, 3 proc. — woda III klasy czystości, a 32 proc. poniżej normy klasyfikacyjnej. Dzi- wić się więc nie trzeba, że zmalała znacznie wydajność połowowa ryb, która w latach 1970/71 wynosiła 86,8 kg z ha, a w latach 1975/76 — 70,4 kg/ha. Jezioro stało się bezpośrednim odbiornikiem ścieków z Kombinatu PGR Kłodzino, z rejonu Przelewic (gorzelnia, masarnia) i PGR Zalęcin oraz spływu nawozów mineralnych z pobliskich pól. Nie byłoby w tym nic wyjątkowego, gdyż większość naszych jezior pod względem czystości wód ulega degradacji, gdyby nie fakt, że wody jeziora Płoń zasilają Miedwie — rezerwuar wody pitnej dla całej szczecińskiej aglomeracji. Długość linii brzegowej jeziora Płoń wynosi 15 270 m, maksymalna długość jeziora — 6690 m, maksymalna szerokość — 1660 m. Dane batymetryczne mówią, że najgłębsze miejsce (oznaczone na naszej mapce) to 4,5 m. Rybacy natomiast twierdzą, że na osi Kluki — Karsko (bliżej Karska) jest glęboczek 6,5 metrowy. Płoń należy do jezior płytkich, średnia głębokość — 2,8 m. Niecka jeziora stanowi regularne zagłębienie, zgodne z ogólnym kształtem jeziora. Płycizna przybrzeżna opada stopniowo od brzegów ku środkowi. Brak stromych progów podwodnych, a szerokie pasy trzcin przy brzegu czynią jezioro trudno dostępnym. Dno przeważnie muliste. Widoczność w wodzie słaba. Penetrację jeziora wraz z naszą mapką rozpoczynamy od strony zachodniej, tam gdzie rzeka Płonią odpływa do jeziora Miedwie. Odpływ ten jeszcze w ub. wieku został przez regulację znacznie poszerzony. Dziś można przepływać kajakami i łodziami turystycznymi. Wokół mostu na trasie Lubiatowo — Pyrzyce zalega teren niski, bagienny. Również aż do miejscowości Kluki mamy brzeg płaski, podmokły, przecięty licznymi rowami melioracyjnymi. Dopiero od Kluk na wschód brzegi stają się wyższe, często spotkać można nadbrzeżne suche laski. Spływa tu kilka bezimiennych cieków. Przy miejscowości Przywodzie wpada do jeziora rzeka Płonią. Utworzyła się tu (zaznaczona na mapce) mielizna półtorametrowej głębokości. Między Przywodziem i Kar-skiem ponownie teren podmokły, dopiero północno-za-chodnia część brzegów jeziora Płoń bardziej dostępna do biwakowania, chociaż i tu nie brak licznych cieków i rowów melioracyjnych. Jezioro Płoń nadal licznie odwiedzane jest przez wędkarzy. Zanikają szlachetne gatunki ryb, takie jak sandacz czy karp. Przeważa obecnie leszcz, krąp i płoć. To nie znaczy, że w jeziorze Płoń nie można i dziś złowić dużego szczupaka, dorodnego lina, czy ponadkilogramowego węgorza. Ciekawostek o jeziorze Płoń brak. Może Czytelnika zainteresuje to, że poziom jeziora opadł o ponad 2 m, a powierzchnia zmniejszyła się o 4 'km2 od roku 1954, gdy przekopana została i poszerzona sztucznie rzeka Płonią od miejsca wypływania z jeziora Płoń do jeziora Miedwie. Dojazd trasą Pyrzyce — Choszczno do miejscowości Lubiatowo (12 km od Pyrzyc) lub nad brzegi południowo--zachodnie do miejscowości oznaczonych na mapce. Bliże; jeziora drogi gruntowe w nie najlepszym stanie. wierzchnią 264 ha i należy do 24 jezior naszego województwa z grupy powyżej stu ha. Linia brzegowa jest nadzwyczaj ciekawa, urozmaicona licznymi zatokami i półwyspami. By obejść jezioro dookoła, trzeba przemaszerować ponad 15 km. Maksymalna głębokość — 13 m, głębokość średnia —- 5,9 m. Maksymalna długość — 5290 m, maksymalna szerokość —1040 m.. Trzy wyspy (dwie w południowej części jeziora, jedna w północnej) mają powierzchnię ponad 21 ha, a łączna długość ich linii brzegowych wynosi 3750 m. Będgoszcz jest zbiornikiem szczątkowym dużego niegdyś (przed 1870 r.) rozlewiska jeziora Miedwie, a obecnie od Miedwia oddalonym o około 2,5 km. Należy do dorzecza rzeki Ostrowicy — jeziora Miedwie — Płoni —• Odry. Będgoszcz zasila też swymi wodami Miedwie przez rzeczkę Ostrowicę, zwaną również Kanałem Giżewskim (Giżyńskim). Do jeziora wpadają dwie rzeczki: Bielica vis a vis Ostrowicy, kończąca swe ujście prostym odcinkiem, zwanym Kanałem Nieborowskim, i Krzekna (na północno-zachodnim krańcu). Licznymi kanałami melioracyjnymi odprowadzane są do Będgoszczy wody z okolicznych łąk, które stanowią aż 80 proc. brzegów jeziora. Dlatego też Będgoszcz to akwen trudno dostępny. Wyjątki stanowią niektóre partie brzegowe na wschodniej stronie oraz na północy i zachodzie. Roślinność wynurzona zajmuje wzdłuż brzegów 20 ha powierzchni lustra wody, a roślinność podwodna — 35 ha. Dno o zróżnicowanej konfiguracji, przeważnie muliste. Denne osady zalegają miejscami od 30 do 70 cm. Płycizny występują tylko przy samym brzegu, liczne są natomiast głęboczki (zaznaczone na naszej mapce) oraz jedna wyspa podwodna (w górę od ujścia Bielicy). Dostępne dane, dotyczące wielkości połowów ryb przez rybaków zawodowych, wykazują w okresie 12 lat (1967— —1979) poważny spadek wydajności. W roku 1967 odławiano 31,8 kg/ha, w roku 1975 — 29,7 kg/ha, a w roku 1979 — tylko 12,5 kg/ha, przy średniej krajowej 30 kg/ha. Oprócz tego od 10 lat nie złowiono ani kilograma siei, połowy sandaczy zmniejszyły się 25-krotnie, a leszczy prawie 90-krotnie (z 3900 kg w r. 1967 do 44 kg w r. 1979). Większym wahaniom nie uległy połowy szczupaków, natomiast poważnie wzrosły odłowy węgorzy (wynik zarybiania prowadzonego przez PGRyb.). Według oceny fachowców z jednej strony na zmniejszenie połowów wpłynęło szeroko rozwijające się na Będgoszczy wędkarstwo, z drugiej zaś — postępująca eutrofizacja jeziora, na co niemały wpływ mają zlokalizowane tam dwa ośrodki rekreacyjne dla 700 osób bez odpowiednich urządzeń oczyszczających, ścieki bytowo-socjalne z PGR Żabów oraz spłukiwane do rzeczek i .kanałów melioracyjnych na- wozy mineralne z okolicznych łąk i pól. Przypomnieć w tym miejscu należy, że jezioro Będgoszcz leży w strefie ochronnej jeziora Miedwie, objęte jest ochroną sanitarną i podlega szczególnym przepisom, zakazom i nakazom. Tymczasem czystość wód Będgoszczy zamiast przewidywanej I klasy zaliczona jest do klasy II i stale się pogarsza. W planach gospodarczych Będgoszcz ma służyć rolnictwu. Zakłada się możliwość czerpania z jeziora prawie dwóch min m' wody rocznie do deszczowni. Mimo trudno dostępnych brzegów jezioro Będgoszcz jest atrakcyjne tak dla wędkarzy, jak i dla turystyki wodnej. Dojazd, jak wspomniano już, trasą E-14 od miejscowości o tej samej nazwie lub też od Giżyna — 5 km i od Żabowa, położonego przy E-14.

ocena 4,1/5 (na podstawie 18 ocen)

Wybierz się na urlop do polskich, nadmorskich kurortów.
wczasy, nad morzem, MIEDWIE